٦: بر پایه‌ی نوشته‌های بابلی‌ها، شاهنشاهان هخامنشی در جشن نوروز در کاخ خود نشسته و نماینده‌های استان‌های گوناگون که پیشکش‌هایی گران همراه خود برای شاهان آورده بودند، می‌پذیرفتند. گفته شده که داریوش بزرگ، از شاهنشاهان هخامنشی، در آغاز هر سال از پرستشگاه «بال مردوک»، که از خدایان بزرگ بابلی‌ها بود، دیدن می‌کرد.
٧: داريوش بزرگ كه در گسترش آيين‌هاي نوروزي در ميان سرزمین‌های انیرانی کوشش بسیار داشت در نوروز 515 پيش از ميلاد(٧ سال پس از آغاز پادشاهی‌اش) برآن شد تا فرمان دهد سنگ‌نبشته بيستون- دربردارنده‌ی آرزوها، اندرزها و گزارشی درباره‌ی گسترش ايران- در دل کوه کنده شود، تا تاریخ‌نگاران، با نگاه به اين سنگ‌نبشته، بنویسند كه ايران تنها كشور جهان دارای «سند مالكيت» است. بزرگترين آرزوي داريوش كه در اين سنگ‌نوشته آمده، اين است كه خداوند، ايران را از «دروغ»، «خشكسالي» و «دشمن» پاس بدارد.
٨: پس از ساخت تخت‌جمشيد، در پارس و گشايش آن، آيين‌هاي رسمي نوروز، با شكوه بي‌مانندي در آنجا برگزارمي‌شد. آيين نخستين نوروز در تخت‌جمشيد، دو هفته به درازا كشيد. مردم در تالار صدستون و سران ايالت‌ها و بزرگان تراز اول در تالارهاي ديگر اين كاخ جای گرفته بودند.
٩: داريوش دوم به مناسبت نوروز، در سال 416 پيش از ميلاد، سكه‌ی زرين ويژه‌اي ضرب كرد كه در يك سوی آن شكل سربازي را در حال تيراندازي با كمان نشان مي‌دهد. ضرب سكه‌ی زر و سيم يک سده پيش از آن به دست داريوش يكم آغاز شده بود. سكه‌هاي داريوش بزرگ «داريك» يا «دريك» نامیده می‌شدند. آیین دادن سکه‌ی عيدي، از زمان هرمز دوم – شاه ساساني در سال 304 ميلادي آغاز شده است.
١٠: مهستان؛ نخستین پارلمان ايران در روزگار اشكانيان، نخستين نشست خود را در نوروز سال 173 پيش از ميلاد با باشندگی مِهرداد يكم ـ شاه اشکانی ـ برگزار كرد و نخستین کار آن برگزیدن شاه بود.
١١: در نوروز 44 پيش از ميلاد، ايران خود را براي جلوگیری از یورش «ژوليوس سزار» آماده مي‌كرد كه خبر رسيد سزار 15 مارس(هفت روز پيش از نوروز) در سناي روم ترور شده است. شاه ایران جريان را به آگاهی بزرگان كشور، که نوروز را در دلواپسي به سر برده بودند، رسانيد. اسپهبد سورنا، فرمانده‌ي كل ارتش ايران 9 سال پيش از آن (سال 53 پيش از ميلاد) در «حرّان» ارتش روم را درهم شكسته بود. در اين جنگ، كراسوس كنسول روم و فرمانده‌ی اين ارتش كشته شده بود و سزار بر آن بود که کینه‌جویی کند.
١٢: اردشير پاپكان كه در سال 226 ميلادي شاهنشاهی ساسانيان را بنیاد گذارد، ٤ سال پس از پادشاهی‌اش، از دولت روم كه در جنگ از او شكست خورده بود خواست كه نوروز ايراني را بپذیرد و آن را به رسمیت بشناسد. سناي روم نيز آن را پذيرفت و از آن پس نوروز ما در گستره‌ی روم به Lupercal نامور شد.
١٣: پارتیان و ساسانیان، همه ساله نوروز را را با برپایی آیین‌های ویژه‌ای جشن می‌گرفتند. بامداد نوروز، شاه جامه‌ی ویژه‌ی خود را پوشیده و به تنهایی به کاخ می‌شد. سپس کسی که به خجستگی شناخته شده بود به سرای شاه در می‌شد. سپس موبدموبدان، با زمزمه‌ی اوستا، همراه با فنجان، حلقه و سکه‌هایی از زر، شمشیر، تیروکمان، خامه(:قلم)، جوهر و گل به سرای بزرگان پای می‌گذارد. پس از موبد بزرگ، فرمانروایان شهرها و دیه‌ها به کاخ شده و به شاه پیشکش می‌دادند. ۲۵ روز مانده به نوروز، 12 ستون با آجرهای گلی در گستره‌ی کاخ برپا شده، و 12 گونه دانه‌ی گیاهی بر بالای هریک از آن‌ها کاشته می‌شد. در روز ششم نوروز، گیاهان تازه روییده شده بر بالای ستون‌ها را برداشته و به کف کاخ می‌پاشیدند و تا مهرایزد، روز ۱۶ فروردین، آن‌ها را برنمی‌داشتند.
در روزگار ساساني، آیین‌های نوروزی را 6 تا 30 روز برگزار مي‌كردند و روز ششم فروردين يا نوروز بزرگ را خوردادروز مي‌ناميدند و اين روز را ازآن امشاسپند خورداد و زادروز اشوزرتشت و سالروز به پيامبري رسيدن او می‌دانستند.
١٤: تا چندین سال پس از شامگاه ساسانیان، آیین‌های نوروزی در ايران پنهانی و خانوادگى برگزار می‌شد. از زمان عباسيان به شوند(:سبب) گسترش نفوذ ايرانيان در دستگاه خلفا، آیین‌های نوروز به اين دستگاه راه يافت. در گزارش‌های تاریخی آمده است كه هارون‌الرشيد، خليفه‌ی نامور عباسى هزاران سكه‌ی نقره در نوروز سال ۲۱۱ هجرى، در شهر بغداد به بزرگانى كه به ديدن او رفته بودند، پیشکش داد.
دلبستگي ايرانيان به باورهای گذشته‌ی خود، نوروز را نمادی از شكوه و شناسه‌ی ایرانی کرد. در سراسر روزگار پس از ساسانیان، حتا در زمان خلیفه‌هایی كه باور چندانی به اين آیین‌ها نداشتند، نوروز برپا بود و آشنايي و آگاهي فرمانروايان اموی و عباسي از آيين پیشکش دادن، نشان دهنده‌ی گرايش فرمانروايان تازی به برگزاری نوروز است.
١٥: مردآويز زيارى (مازندرانى) از قهرمانان ملى ايران كه بر بخش‌های بزرگى از ايران‌زمين فرمانروایی می‌کرد و اصفهان را به پايتختی خود برگزیده بود، كمر به برگزارى آیين‌هاى ملى ايران همچون تيرگان، مهرگان، سده، و مهم‌تر از همه نوروز، درست به مانند زمان ساسانيان، بست و در اين راه سخت‌کوشی بسیار از خود نشان داد.
١٦: با كاهش توانایی عرب‌ها در چیرگی بر ایران و روی کار آمدن دولت‌های ايراني به مانند صفاريان و سامانيان و دلبستگی پادشاهان ايراني‌نژاد به برگزاری آیین‌های ايرانی، نوروز دوباره همگانی و باشكوه هر چه بیشتر برگزار شد.
١٧: ابوالفضل بيهقي در بخش‌هایی از تاريخ خود به دادن پیشکش در نوروز و مهرگان اشاره دارد كه نشان‌دهنده‌ی برگزاری آیین‌های نوروزی در روزگار غزنويان است.
١٨: شاه اسماعيل صفوى، در سال ۱۵۰۲ ميلادى، ۹ روز مانده به نوروز تاجگذارى كرد تا آیين‌هاى نوروزى را در دربار برگزار كند. او كه در تبريز خود را شاه ايران خواند در همين آیین گفته بود كه خویشکاری‌اش زنده کردن شاهنشاهي ايران است.
١٩: در سال ۱۵۹۷ ميلادى، شاه عباس صفوى آیين نوروز را در «نقش جهان» برگزار كرد و در سخنرانی خود اصفهان را پايتخت هميشگى ايران خواند و بر آن بود تا این شهر را زيباترين و امن‌ترين شهر جهان کند و به نمايندگان كشورهاى خارجى كه در این جشن بودند، گفت که براى كشور خود در اصفهان سفارتخانه بسازند.
٢٠: نادرشاه به نوروز و آیين‌هاى آن دلبستگی فراوان داشت. وى سكه‌ی خود(سكه نادرى) را در سال ۱۷۳۵ ميلادى، در سلام نوروزی رونمایی کرد و آن را به منشى‌ها و افسران خود عيدى داد. نادرشاه در سال ۱۷۳۹ در یورش به هند، پس از شكست دادن ارتش ۳۶۰ هزارى اين كشور و دريافت تاج شاه هند، براى راهی شدن به دهلى، چشم به راه فرارسيدن نوروز شد تا در روزى خجسته به اين آرزو برسد.
٢١: كريم خان زند از سال ۱۷۶۱ ميلادى، سلام نوروزى را در ساختمانى كه اينك موزه‌ی پارس ناميده مى‌شود، برگزار مى‌كرد و سپس به ديدن مردم كوچه و بازار می‌رفت. او در نخستين نوروز در شيراز، چند نوازنده را فراخوانده بود تا در ميدان‌هاى شهر بنوازند و مردم را شاد كنند.
٢٢: آغا محمدخان قاجار نیز، «نوروز» را براى تاجگذارى‌اش برگزید. او در نوروز سال ۱۱۷۴خورشیدی(مارس ۱۷۹۵ ميلادى)، در تهران تاجگذارى كرد و اين شهر را پايتخت خود کرد.
٢٣: در روزگار رضاشاه، در سال 1304خورشیدی، بنابر قانون مصوب يازدهم فروردين‌ماه، آغاز سال با آمدن بهار، به گونه‌اي رسمي، آغاز سال ايران شد، و ماه‌هاي ايراني به كار گرفته شد.
| Location: | Tehran-Mehrabad |
| Temperature: | 12 °C |
| Comfort Level: | 9 °C |
| Dew point: | -6 °C |
| Pressure: | 1016 millibars |
| Humidity: | 28% |
| Wind: | 30 km/h from 300° West-northwest |
| Last update: | Sat 12:30 IRST |
نظرات شما عزیزان:
